Νίκος Τζαβάρας
Ο συσχετισμός του Χρόνου με το Αντικείμενο είναι τόσο αυτονόητος για την καθημερινή αντιμετώπιση των ανθρώπινων αναγκών, όσο πρόδηλος παραμένει παράλληλα για τις συνεχιζόμενες επιστημονικές αναζητήσεις με τις οποίες προωθούνται μετρήσιμες καταγραφές φαινομένων, κυρίως στις φυσικές επιστήμες ή για την κατανόηση μεταβολών που επισημαίνονται στις επιστήμες του πνεύματος – όπως η κοινωνιολογία, η ψυχολογία ή η ψυχανάλυση. Μολονότι οι δύο έννοιες, του μετρήσιμου αντικειμενικού χρόνου και του υποκειμενικού χρόνου, φαίνεται να αλληλοσυμπληρώνονται κατά ένα συνεχή και αμετάκλητο τρόπο, διαφέρουν – τουλάχιστον αρχικώς – κατά την προσδιοριστική περιγραφή τους. Το αντικείμενο προσφέρεται στα αισθητήρια όργανα, το χρόνο όμως, όπως σημειώνει ο Norbert Elias, δεν μπορεί κάποιος ούτε να τον δει ούτε να τον αισθανθεί κάτω από τα δάκτυλά του, ούτε να τον ακούσει ή να τον γευθεί ή ακόμη να τον μυρίσει. Τότε πως δημιουργείται αυτή η συνάφεια ανάμεσα στο Αντικείμενο και το Χρόνο;