Ο ήσυχος χρόνος

Claude Smadja

Ο Smadja θεωρεί τον ψυχικό χρόνο ως µία συνιστώσα της ψυχικής λειτουργίας. Σε αντίθεση µε την καντιανή προσέγγιση δεν θεωρεί πως πρόκειται για ένα “υπερβατικό δεδοµένο”, αλλά ανήκει εξολοκλήρου στην ψυχική διαδικασία και τροποποιείται σε σχέση µε τις επιµέρους λειτουργίες της. Στην παρούσα µελέτη επικεντρώνεται σε µία ιδιαίτερη και µοναδική διάσταση του ψυχικού κόσµου, το χρηστικό χρόνο (opératoire).

Πριν περάσει στην ανάλυση µιας κλινικής περίπτωσης εισαγάγει κάποιες βασικές διαφοροποιήσεις σχετικά µε τον ατοµικό ψυχικό χρόνο. Η πρώτη αφορά στην ποιότητα του λόγου του ασθενή και τις αντιµεταβιβαστικές κινήσεις του αναλυτή στη συνεδρία. Ο λόγος µπορεί να είναι αποσπασµατικός και σε ασυνέχεια, ακολουθώντας τροχιά µεικτής κατεύθυνσης, µε παλινδροµική ή και προϊούσα φορά. Η συνειρµική διαδικασία του ασθενή αντιδρά σε αυτή του αναλυτή ή συµπορεύεται µε αυτή. Σε αυτή την περίπτωση ο ψυχικός χρόνος των ασθενών µπορεί να θεωρηθεί ως χρόνος δικτύωσης (réticulaire). Σε άλλες περιπτώσεις, ο λόγος του ασθενή µπορεί να είναι κατά βάση συνεχής, µονοµερής, σε σταθερή και προϊούσα φορά. Οι συνειρµοί φαίνονται ασύνδετοι και αποκοµµένοι από αυτούς του αναλυτή και δεν φαίνεται να υπάρχει καµία αµοιβαία συνήχηση στο αναλυτικό ζευγάρι. Σε αυτή την περίπτωση ο ψυχικός χρόνος µπορεί να θεωρηθεί ως γραµµικός (lineaire).

(εκτεταμένη περίληψη της ομιλίας, απόδοση Ν. Τάκη)