Πένθος, Μελαγχολία και Σωματοποίηση

Claude Smadja

Στο δοκίμιο του “Πένθος και Μελαγχολία” που συνέγραψε το 1915, ο Freud αφοσιώνεται σε μία συγκεκριμένη μελέτη μελαγχολίας και πένθους. Θεωρεί το συναίσθημα του πένθους ως το φυσιολογικό πρότυπο της μελαγχολίας. Εκκινώντας από αυτήν τη βάση, ο Freud θα αναλύσει, από τη μεταψυχολογική οπτική, την εργασία της μελαγχολίας και θα τη συγκρίνει με την εργασία του πένθους, υπολογίζοντας τις αποκλίσεις και προσδιορίζοντας τις διαφορές. Αλλά, οι παράγοντες που προκαλούν τις δύο εργασίες και προέρχονται από τις ασκούμενες δράσεις της ζωής μοιάζουν όσο τουλάχιστον είναι διαφανείς. Το πένθος είναι, κανονικά, η αντίδραση στην απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου ή μίας αφηρημένης έννοιας που λαμβάνει τη θέση του, όπως η πατρίδα, η ελευθερία, ένα ιδανικό κτλ. Υπό την επίδραση των ίδιων δράσεων, σε πολλά άτομα εμφανίζεται στη θέση του πένθους η μελαγχολία, πράγμα που μας κάνει να υποψιαζόμαστε μία νοσηρή προδιάθεση.