-
Μορφοποίηση του τραύματος μέσα από το ψυχαναλυτικό όνειρο
Ας ξεκινήσω µε µια δήλωση: όλα τα φαινόµενα είναι ψυχοσωµατικά. Αυτό δεν προκύπτει από κάποια µονιστική δογµατική θέση (monisme). Θεωρώ ότι ο δυϊσµός (dualisme) ως επινόηση του διαχωρισµού του σώµατος και της ψυχής, αποτελεί µέγιστο βήµα στην πορεία της ανθρωπότητας. Δηµιουργήθηκε µε την έξοδό της από την ανιµιστική αντίληψη κατά την οποία όλα τα φαινόµενα του σώµατος και της ψυχής προέρχονταν από τη δράση κάποιου θεού ή δαίµονος. Το τέχνασµα του δυϊσµού αποτελεί την έδρα της αυτονόµησης, του αυτοπροσδιορισµού του ατόµου. Ο νους δεν ελέγχεται πλέον από τους άνωθεν θεούς, και φυσικά δεν υπάρχει η ωριµότητα για να διατυπωθεί το ότι µπορεί να ελέγχεται από το κάτωθεν σώµα.
-
Rêve et Somatisation
Aristote a défini le rêve comme l’activité de pensée de celui qui dort. Freud acceptait cette définition du philosophe de l’Antiquité et n’avait rien à y soustraire. Mais ce que n’avait pas imaginé Aristote c’est que cette activité de pensée nocturne se déroulait sur une autre scène psychique et selon une langue autre que celle de la pensée vigile. Le rêve a constitué pour Freud l’un des tous premiers objets de recherche psychanalytique. Ses premières études sur le rêve qui ont abouti à la publication de son livre majeur L’interprétation du rêve en 1900, se sont déroulées conjointement à ses études sur les psychonévroses de défense et les névroses actuelles.
-
Διαδικασίες μορφοποίησης και ανεπάρκειες
5o Συμπόσιο της Ελληνικής Ψυχοσωματικής Εταιρείας Ομιλίες Ομιλητής Κείμενο César Botella On remembering. The notion of memory without recollection Άννα Ποταμιάνου Amnemonic traces: Traumatic after-effects Φώτης Μπόμπος Σκέψεις για την πράξη και την ψυχικοποίηση
-
Amnemonic traces: Traumatic after-effects
Τhis article addresses the problem of amnemonic traces. The author considers various effects that traumatic experiences can have on the psychic apparatus and, more specifically, those that give rise to situations in which nothing is remembered and nothing is repeated by the patient. She presents data from the analyses of two patients and explores whether it might be possible to give a more accurate description of factors and processes that accelerate the fading of traumatic experiences from the memory network. As somatic disturbances, or illnesses, often accompany or follow traumatic upheavals, the author examines some examples of how somatic events can be viewed as linked to traumatic turmoil and understood as channels of expression of what remains silent in the mental realm.
-
On remembering. The notion of memory without recollection
First, a question: Do we still think today that psychoanalysis cures by virtue of a return of the past or do we think the importance of remembering in psychoanalysis is in decline? Psychoanalysis was conceived by Freud and developed to a large extent within the framework of a conception in which the resolution of neurosis is to be found in the patient’s past. Freud even uses the well-known metaphor according to which psychoanalysis follows an archaeological model where it is a question of recapturing recollections of the past as they occurred.
-
Μνήμη Σώματος; – 24 & 25 Απριλίου 2015 – Αμφιθέατρο Νοσοκομείου Ερρίκος Ντυνάν
Το ερώτημα μίας μνήμης του σώματος μπορεί να θεωρηθεί ως προφανές για την ψυχοσωματική προσέγγιση. Η εξέτασή του ωστόσο θέτει ένα ευρύ σύνολο ζητημάτων, κλινικών και θεωρητικών, γύρω από τα οποία στρέφεται συχνά το ενδιαφέρον της σύγχρονης ψυχαναλυτικής και ψυχοσωματικής σκέψης. Ένα αρχικό ερώτημα αφορά στον τρόπο με τον οποίο θα ορίζαμε μία μνήμη του σώματος, ως διακριτή οντότητα, σε αναλογία και σχέση με άλλες μορφές μνήμης και τρόπους κατανόησης των μνημονικών διεργασιών, ως περιγραφική ή φαινομενολογική έννοια, ή επίσης ως προς την ανατομική χαρτογράφησή της.
-
Σχολιασμός από την Αλεξία Τατέου – Διά της μνήμης περάσματα.
Με το κείµενό του ο κ. Κλεώπας ανοίγει ερωτήµατα που βρίσκονται στην καρδιά της ψυχοσωµατικής σκέψης, καθώς στην δική µου κατανόηση, τα µνηµονικά εντυπώµατα στο σώµα και οι εγγραφές της µνήµης συνιστούν οδούς, περάσµατα µεταξύ της ψυχικής και της σωµατικής τάξης. «Χωρίς σώµα, ούτε µνήµη» µας λέει. Άξονας της προβληµατικής του η µεταξύ τους σχέση, ως «σχέση διαλόγου, κατοπτρική, µεταβατική, αµοιβαίων παραµορφώσεων, έως αρνητικού, του ενός αντί ή ίσως προς όφελος του άλλου». Υπόθεσή του, ότι η µνήµη έχει σώµα. Κάπως όπως ένα κρασί έχει σώµα, µας λέει. Για κείνον που το γεύεται.
-
Σχολιασμός από την Ιωάννα Παναγιωτοπούλου
«Το σώµα της µνήµης»; Το σώµα που έχει µνήµη αλλά και το «σώµα» – η «καρδιά» του νοήµατος της µνήµης- που «διαφυλάσσεται και αποκαλύπτεται» µέσω του σώµατος. Ο Ζέµπαλτ- γερµανός συγγραφέας και στοχαστής –ήταν από τους ελάχιστους, αν όχι ο µόνος γερµανός που µίλησε για την διανοητική φτώχεια λόγω απώλειας µνήµης και την επιδεξιότητα µε την οποίαν οι Γερµανοί είχαν διαγράψει το παρελθόν τους. Θεωρούσε ότι οι λεηλασίες και οι ανθρώπινες απώλειες δεν µπορούν να εξατµιστούν όπως η οµίχλη, αλλά πρέπει να αποκατασταθεί αυτό που έχει χαθεί στη γλώσσα γιατί οφείλει να διατηρηθεί στην ιστορική µνήµη, και να αναγνωρίζεται ο ψυχικός πόνος.
-
Σχολιασμός από την Χριστίνα Μηλιώνη
Θα ήθελα να ξεκινήσω τον σχολιασµό µου εστιάζοντας την προσοχή µου στην ιδιάζουσα – προβληµατική την χαρακτηρίζει ο κ. Δηµόπουλος – σχέση προς το αντικείµενο του συγκεκριµένου θεραπευόµενου, αλλά και κατ’ επέκταση ενός µεγάλου αριθµού των λεγόµενων ψυχοσωµατικών ασθενών. (Επιλέγω εδώ σκόπιµα τον όρο του Marty “σχέση προς το αντικείµενο” και όχι “σχέση µε το αντικείµενο”, θέλοντας να την αποδώσω περισσότερο ως µια τάση ενορµητική πριν από την αναπαράσταση. Μιλάµε, δηλαδή, περισσότερο για µια πρώτη ώση [πηγαίνω προς το αντικείµενο] που µετά µπορεί να οργανωθεί σε αναπαραστατικότητα).
-
Σχολιασμός από τον Γιώργο Σταθόπουλο
Θα ήθελα καταρχάς να ευχαριστήσω την οργανωτική επιτροπή του Μετασυµποσίου για τη σηµερινή εκδήλωση και βεβαίως τον κύριο Δηµόπουλο για την τιµητική πρόσκληση που µου απηύθυνε να σχολιάσω το κείµενο της οµιλίας που µας παρουσίασε στο Συµπόσιο της Ελληνικής Ψυχοσωµατικής Εταιρείας. Στο κείµενό του αυτό, ο κ. Δηµόπουλος είχε το θάρρος να καταπιαστεί µε ένα ιδιαίτερα δύσκολο θέµα, εκείνο του σωµατικού πόνου, ένα ερώτηµα που νοµίζω ότι παραµένει πάντοτε ανοικτό και επίκαιρο εντός του ψυχαναλυτικού λόγου συνολικά, αλλά κι ένα ζήτηµα που συχνά νοµίζω µας φέρνει σε µια θέση αµηχανίας. Μια αµηχανία που έχω την εντύπωση ότι αρχικά µπορεί κανείς, έως έναν βαθµό, να συναντήσει και στον ίδιο τον Freud.
ΕΨΣΕ
Ελληνική Ψυχοσωματική Εταιρεία